- μηνιγγίτιδες
- Νόσοι που οφείλονται σε φλεγμονή των μηνίγγων, κυρίως των λεπτών. Τα αίτια που τις προκαλούν είναι διάφορα μικρόβια, όπως ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος (πυώδεις μ.), το μικρόβιο της φυματίωσης (φυματιώδης μ.), διάφοροι ιοί (άσηπτος μ.), ακόμα και μύκητες, όπως ο κρυπτόκοκκος, ζωικά παράσιτα κ.ά. Οι παθογόνοι παράγοντες φθάνουν στις μήνιγγες μέσω του αίματος, του εγκεφαλονωτιαίου υγρού ή κατ’ ευθείαν από τοπική λοίμωξη. Οι πιο συχνές και πιο βαριές μ. είναι οι πυώδεις μ. Τυπική πυώδης μ. είναι η μηνιγγιτιδοκοκκική, που συχνά εμφανίζεται και με μορφή επιδημιών σε παιδιά της σχολικής ηλικίας και σε νεοσύλλεκτους στρατιώτες και γενικά όπου συμβιούν πυκνά πολλά νεαρά άτομα. Μια τέτοια επιδημία ξέσπασε στην Ελλάδα το 1968 με αρκετά κρούσματα. Οι πιο ελαφρές είναι οι ιογενείς μ. οι οποίες θεραπεύονται και από μόνες τους και σπάνια αφήνουν υπολείμματα, σε αντίθεση με τις πυώδεις και τη φυματιώδη, που αφήνουν υπολείμματα, όπως μικρές παραλύσεις, πνευματική καθυστέρηση κ.ά., εάν δεν υποβληθούν εγκαίρως στην κατάλληλη θεραπεία. Τα συμπτώματα, σε όλες τις μ. είναι κοινά χαρακτηριστικά, όπως ο πυρετός, οι εμετοί, ο πονοκέφαλος, η τυπική αυχενική δυσκαμψία και η υπνηλία. Σε περίπτωση μικροβιακής μ. η μ. επιπλέκεται με σηψαιμία, που εμφανίζεται με χαρακτηριστικό εξάνθημα και σύντομα καταλήγει σε θάνατο. Η διάγνωση γίνεται με εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού που λαμβάνεται από τον άρρωστο με ασφυονωτιαία παρακέντηση. Στις μ. αυξάνουν κατά πολλές χιλιάδες τα κύτταρα και κατά πολλά χιλιοστογραμμάρια το λεύκωμα του υγρού αυτού, ενώ παράλληλα βρίσκεται μετά από καλλιέργεια του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στις μικροβιακές μ. και το παθογόνο μικρόβιο. Η θεραπεία των μικροβιακών μ. γίνεται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά, ενώ στις ιογενείς δεν υπάρχει φάρμακο, αλλά ευτυχώς αυτοθεραπεύονται. Η προφύλαξη από την επιδημική μ., σε περίοδο επιδημίας, επιτυγχάνεται με θεραπεία των υγιών φορέων του παθογόνου μικροβίου καθώς και με αποφυγή του συγχρωτισμού. Σήμερα κυκλοφορούν εμβόλια εναντίον κάποιων από τους υπαίτιους μικροοργανισμούς, όπως μηνιγγιτιδόκοκκος τύπου C και αιμόφιλος, ενώ οι έρευνες συνεχίζονται.
Dictionary of Greek. 2013.